De werkelijke ernstgraad van arbeidsongevallen. Elk jaar wordt dit cijfer berekend en vermeld in het jaarverslag van de Interne dienst voor preventie en bescherming op het werk. Maar sommige bedrijven pakken er ook graag mee uit. In vooral grote, meestal “gevaarlijke” bedrijven tonen ze trots deze cijfers, en sommigen hangen het zelfs aan de inkompoort.
Hoe worden ongevallen nu “gemeten”? Zo kan je het hebben over het aantal ongevallen, in dat jaarverslag noemen ze dat frequentiegraad, afgekort Fg. Maar is dit een goede indicator? Dit cijfer zegt niets over hoe ernstig deze ongevallen waren. Zo maakt die Fg geen onderscheid tussen twee dodelijke ongevallen en twee ongevalletjes waarbij de collega’s een paar dagen later al terug aan het werken waren.
Daarvoor hebben we de W.eg of werkelijke ernstgraad. Daar tellen we de effectieve dagen arbeidsongeschiktheid. Want een ongeval waarbij de collega 3 weken thuis is, lijkt ernstiger dan een ongeval waarbij men twee dagen later al terug aan de slag is. Klinkt logisch toch? Soms spreekt men ook over LTI, lost time injury. Arbeidsongevallen met werkverlet dus. Eén jaar lang geen ongevallen is dan een hele prestatie.
De werkelijke ernstgraad bereken je zo:
Maar wat gebeurd er als het slachtoffer niets meldt en met een doktersbriefje “ziek” thuis blijft? Of toch komt werken i.p.v. zoals voorgeschreven door de arts thuis blijft? Wat als het bedrijf een taxi regelt en aangepast werk voorziet? Wat als het bedrijf het slachtoffer van thuis laat werken? Of gewoon thuis laat en blijft doorbetalen alsof het slachtoffer wel flink is gaan werken?
Inderdaad, dan is er officieel geen werkverlet, en blijft de Werkelijke ernstgraad mooi op 0. Ironisch dat ze dan spreken over de werkelijke ernstgraad. En is dan weinig werkelijk of reëel aan dit dat getal.
Nu kan je daar je schouders van ophalen en denken, “so what”. Wat maakt die berekening nu eigenlijk uit? Dat dachten ze mogelijks bij het boorplatform Deepwater Horizon ook. Na meer dan 5 jaar arbeidsongevalsvrij kende plots heel de wereld dit bedrijf. Waarom? Omwille van de tot nu toe grootste olieramp. met 11 doden,17 gewonden. 780.000m3 olie in de Golf van Mexico, een ecologische ramp.
Hoe kan dat? Is het dan echt gewoonweg “pech” wat zelf de beste kan overkomen? Of is er meer aan de hand? Sussen we onszelf daar niet mee in slaap? Daalt onze waakzaamheid en alertheid niet door die mooie teller? Cijfers zijn mooi, maar geven enkel de prestatie van het verleden weer. Maar zegt dit ook iets over de toekomst? Bij Deepwater Horizon was dat duidelijk niet het geval.
Nog even dit, kwestie van volledig te zijn. Als bedrijven spreken over 0 ongevallen hebben het dan enkel over de ongevallen van hun werknemers, niet van de soms vele contractors die werkzaam zijn op hun bedrijf. Ook niet de “huis”contractors die vast op de firma zitten. Klein detail? Om het even te schetsen dit. In de Antwerpse haven is er een bedrijf met 3200 eigen werknemers, en daarnaast werken er ook nog zo’n 2000 contractors op dit indrukwekkend bedrijfsterrein. Om maar aan te tonen dat het niet enkel gaat over die ene contractor. En wat met interims, wat met vakantiejobs? Tellen we die altijd consequent mee?
Waarom tolereren we dat men van veiligheid een good news show gemaakt? Het gaat tenslotte over de veiligheid van iedereen. De mensen op de werkvloer begrijpen deze show helaas maar al te goed en doen mee met deze show. Creëren we daarmee een echte veilige werkplaats waar we leren uit de realiteit?
Op naar de volgende 1000 dagen zonder ongeval? Of wordt het niet tijd dat we de realiteit zien én erkennen? Hieruit de juiste lessen trekken en vandaar samen de juiste acties ondernemen om het samen echt veiliger te maken? Wie doet mee?
Zin om mee te meten hoe diep het water is met deze anonieme enquêtes. Deze info neem ik mee voor mijn onderzoek rond tippexongevallen. Deze enquête is voor leidinggevenden, managers, HR en preventieadviseurs.
Geef een reactie